W ostatnich badaniach naukowych skoncentrowano się na empagliflozynie, inhibitora kotransportera sodowo-glukozowego 2 (SGLT2), który jest stosowany w leczeniu cukrzycy typu 2 oraz przewlekłej choroby nerek. Badania te dostarczają nowych, istotnych informacji na temat wpływu empagliflozyny na hemodynamikę nerkową oraz ogólnoustrojową, co może mieć znaczenie w praktyce klinicznej.
Metody badawcze i uczestnicy
Badanie przeprowadzono w formie podwójnie ślepej próby z kontrolą placebo, w której wzięło udział 49 pacjentów. Uczestnicy zostali podzieleni na trzy grupy: pacjentów z cukrzycą typu 2 i zachowaną funkcją nerek, pacjentów z cukrzycą typu 2 i przewlekłą chorobą nerek oraz pacjentów z przewlekłą chorobą nerek bez cukrzycy. Każdy uczestnik przyjmował empagliflozynę (10 mg dziennie) lub placebo przez 4 tygodnie, po czym nastąpiła zmiana leczenia po 2-tygodniowym okresie washout.
Wyniki badań: Hemodynamika nerkowa
Wyniki badania wykazały, że empagliflozyna znacząco zmniejszyła przepływ krwi w nerkach (RBF) o 6% w grupie pacjentów z cukrzycą typu 2 i przewlekłą chorobą nerek (DM2-CKD). W grupie pacjentów z cukrzycą typu 2 odnotowano zmniejszenie RBF o 4%, a w grupie pacjentów z przewlekłą chorobą nerek o 1%, jednak te zmiany nie były statystycznie istotne. Ponadto, empagliflozyna spowodowała redukcję współczynnika filtracji kłębuszkowej (GFR), ciśnienia krwi oraz całkowitego oporu naczyniowego (TVR) we wszystkich grupach.
Znaczenie wyników
Wyniki te sugerują, że empagliflozyna wpływa na hemodynamikę nerek poprzez zmniejszenie RBF, co może być korzystne w kontekście ochrony nerek. Zmniejszenie GFR w każdej z grup wskazuje na znane działanie empagliflozyny polegające na łagodzeniu hipergfiltracji, co jest kluczowym czynnikiem w patogenezie nefropatii cukrzycowej.
Dyskusja: Mechanizmy działania empagliflozyny
Badania potwierdzają hipotezę, że empagliflozyna może zmieniać funkcję hemodynamiczną nerek poprzez wpływ na tonus arterioli doprowadzających, co prowadzi do zmniejszenia hipergfiltracji. Interesujące jest, że empagliflozyna zmniejsza TVR we wszystkich grupach, co może sugerować nowy mechanizm przeciwnadciśnieniowy, być może związany z bezpośrednim działaniem wazodylatacyjnym.
Porównanie grup pacjentów
Warto zauważyć, że zmiany w RBF były najbardziej wyraźne w grupie pacjentów z DM2 i CKD, co może wynikać z różnic w patofizjologii między pacjentami z cukrzycą a tymi z przewlekłą chorobą nerek. W grupie pacjentów z CKD nie zaobserwowano istotnych zmian w RBF, co może sugerować, że działanie SGLT2i w tej grupie jest mniej wyraźne.
Podsumowanie i wnioski
Badania wykazały, że empagliflozyna znacząco wpływa na hemodynamikę nerek, redukując RBF i GFR, co może przyczynić się do ochrony nerek u pacjentów z cukrzycą typu 2 oraz przewlekłą chorobą nerek. Zmiany te mogą być wynikiem połączonego działania na arterioli doprowadzające i odprowadzające, co wymaga dalszych badań w celu pełnego zrozumienia mechanizmów działania empagliflozyny.
Bibliografia
Nielsen Steffen Flindt, Duus Camilla Lundgreen, Buus Niels Henrik, Bech Jesper Nørgaard and Mose Frank Holden. Randomized, Placebo-Controlled Trial on the Renal and Systemic Hemodynamic Effects of Empagliflozin. Kidney International Reports 2024, 10(1), 134-144. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ekir.2024.10.019.
